آیا تا به‌ حال دقت کرده اید که با بالارفتن سن، دیگر یادگیری سریع آنقدر آسان نیست؟ این مسئله واقعیتی است که شامل حال بیشتر ما می‌شود و وقتی سنمان از حد معینی بگذرد، دیگر نمی‌توانیم مثل گذشته ظرف مدت چند ساعت کتابهای پیچیده را بخوانیم و همه مطالب را به خاطر بسپاریم. طبیعی است که در ابتدای امر، یعنی به ‌محض متوجه ‌شدن این موضوع کمی دستپاچه شویم. آنچه به ‌مراتب حائز اهمیت بیشتر است رویکرد ما در مواجهه با این مسئله است: اینکه در برابر این ناتوانی طبیعی سر تسلیم فرود می‌آوریم یا آنکه به ‌دنبال راهکارهایی برای غلبه بر آن خواهیم بود؟ اگر رویکرد دوم را انتخاب کرده‌اید، در ادامه از ۵ روشی صحبت می‌کنیم که به ما کمک می‌کنند سریعتر یاد بگیریم و بیشتر به یاد آوریم.

پیش از آنکه به ذکر جزئیات روشها برسیم، ذکر نکته‌ای خالی از لطف نیست. اگر بتوانید این روشها را به کار ببندید، اشتیاقی برای یادگیری پیدا می‌کنید که تا آخر عمر پایدار می‌ماند. این اشتیاق تازه، علاوه بر اینکه حالتان را بهتر می‌کند، در افزایش اعتماد به نفس هم تأثیرگذار است.

مثلا تصور کنید مهارت تازه‌ای یاد گرفته‌اید: مهارتی مثل صحبت‌ کردن، خواندن و نوشتن به زبانی جدید. این مهارت می‌تواند به‌ گونه‌ای کیفیت زندگی شما را بهبود دهد که شاید حتی فکرش را هم نتوانید بکنید. شاید شرکت یا مؤسسه معتبری به تخصص و تسلط شما بر این زبان نیاز داشته باشد و به این طریق فرصت کاری خوب و مناسبی پیدا کنید. شاید حتی تصمیم بگیرید دوران باقی‌ مانده از زندگیتان را در کشوری سر کنید که زبانش را یاد گرفته‌اید و همانجا هم بازنشسته شوید.

فارغ از اینکه مهارت جدید چطور باعث دگرگونی و بهبود زندگی شما شود، چیزی در این میان هست که جای هیچ شک ‌وشبهه ای را ندارد: اگر یاد گرفتن مطالب جدید بازهم مثل سابق برایتان لذت ‌بخش باشد، زندگیتان جان دوباره می‌گیرد. به این صورت انرژی بیشتری پیدا می‌کنید، فعالتر خواهید بود و زندگی برایتان مفرح می‌شود. برای این کار از روش‌هایی کمک بگیرید که در ادامه میگوییم.

کوتاه نگه ‌داشتن جلسه‌های آموزشی

بهتر است تا حد امکان زمانی را که به جلسات یادگیری اختصاص می‌دهید محدود کنید. مثلا می‌توانید برای یادگیری مهارتی جدید روزانه سی دقیقه وقت صرف کنید. اگر مهارت موردنظر زمان بیشتری طلب می‌کرد، از همان سی دقیقه شروع کنید و به‌ مرور جلسات را طولانیتر کنید. در غیراین‌ صورت ممکن است، تحت ‌تأثیر حجم زیاد اطلاعات تاب‌ وتوان ادامه مسیر و تدام بخشیدن به روند یادگیری را از دست بدهید.

مثلا مطالعه کتاب درباره کسب و کار یا رشد و توسعه فردی. اگر دوست دارید تمام اطلاعات کلیدی و مهم کتاب را به حافظه بلند مدت بسپارید، بهتر است هر روز یک فصل یا قسمت از کتاب را بخوانید. اگر کل کتاب را با یکبار خواندن به پایان برسانید، از بخشی از اطلاعات کلیدی غافل می‌شوید و بعد از مدتی از یادتان می‌رود.

استفاده از روشهای قدیمی یادگیری

به این مسئله توجه کرده‌اید که امروزه برای آموزش خیلی از مهارتها و تخصصها از کامپیوتر استفاده می‌کنند؟ البته که در کارآیی این روش تردیدی نیست اما، درعین ‌حال، بد نیست اگر گاهی هم به روشهای قدیمی روی بیاوریم و با استفاده از کاغذ و قلم یادداشت برداری کنیم.

نوشتن مطالب تأثیر یادگیری را دو برابر می‌کند چراکه، با نوشتن مطلبی که تازه شنیده‌ایم، برای بار دوم به آن اذعان می‌کنیم. درمقابل، اگر این کار را نکنیم مطلب از یادمان می‌رود. به‌ علاوه، همین با دست نوشتن، خود، نوعی سرمایه گذاری است و کلماتی که روی کاغذ می‌آیند اهمیت و ارزش پیدا می‌کنند. به این صورت، مطالبی که در حال یادگیری‌ آنها هستیم بیشتر در خاطرمان می‌مانند.

خواب کوتاه نیمروزی

نتایج مطالعات صورت ‌گرفته در این مورد حاکی از آن بوده است که وقتی مغز حجم زیادی از اطلاعات دریافت می‌کند، می‌توانیم با چرت‌زدن در طول روز به ذخیره بهتر آنها کمک کنیم. خواب کوتاه نیمروزی، در کنار اختصاص دادن ۷-۸ ساعت توصیه ‌شده به خواب شبانه، موجب تقویت بازهٔ زمانی توجه (Attention Span) می‌شود، یعنی می‌توانیم توجه‌ خود را معطوف به موضوعی خاص کنیم و این باعث افزایش آگاهی ذهنی می‌شود.

به‌علاوه، خواب بعد ازظهر به ناخودآگاه ذهن در پردازش اطلاعاتی که وارد خودآگاه ذهن شده‌اند کمک می‌کند.

با این اوصاف، دیگر فرقی نمی‌کند هدفتان مطالعه برای امتحان دانشگاه یا مدرسه باشد یا آماده‌ شدن برای سخنرانی کاری مهمی که پیش رو دارید یا حتی به خاطر سپردنِ مطالبی که در این نوشته عنوان شده‌اند. درهرصورت می‌توانید با چرت ‌زدن اطلاعات لازم را بهتر و مؤثرتر به ذهن بسپارید و ثبت کنید. با این روش، عملکرد مغز و حافظه در بهترین حالت ممکن قرار می‌گیرد.

اگر با وجود این توضیحات هنوز هم راجع ‌به فواید خواب بعدازظهر برای یادگیری قانع نشده‌اید، نظر شما را به تحقیقی که دراین ‌خصوص انجام گرفته است جلب می‌کنیم:

براساسِ بررسی‌های محققان دانشگاه سارلند آلمان، مشخص شد که ۴۵ تا ۶۰ دقیقه خواب کوتاه در طول روز کارکرد مغز را به‌ طور چشمگیری بهبود می‌دهد. به باور محققان آلمانی، فرایند یادگیری و کارکرد حافظه پس از چنین خوابی تا 5 برابرِ حالت عادی بهبود پیدا می‌کند.

اجتناب از به عهده گرفتن چند وظیفه درآن واحد

وقتی در حال یادگیریِ مطلب یا مهارت تازه‌ای هستیم، لازم و ضروری است که صد در صد حواس خود را معطوف به کاری کنیم که در لحظه انجام می‌دهیم.

مثلا کسی را در نظر بگیرید که در حال یادگیری زبان اسپانیایی است و همزمان با این کار، شام هم تدارک می‌بیند و ایمیلش را هم چک می‌کند. ممکن است پیش خودش فکر کند که چند وظیفگی بهره‌وری را بیشتر می‌کند اما واقعیت دقیقا خلاف این طرز فکر است. همین شخص اگر سی دقیقه را به ‌طور متمرکز وقف یادگیری زبان اسپانیایی کند و بعد به کارهای دیگرش برسد، به نتایج به‌ مراتب بهتری می‌رسد.

نوشیدن آب بیشتر

کسانی هستند که نوشیدنیهای گازدار یا نظایر اینها را جایگزین آب می‌کنند. با این طرز فکر که شکر موجود در این نوشیدنیها باعث افزایش انرژی می‌شود. این طرز فکر درست نیست و در واقعیت امر، نوشیدنیهای گازدار سطح انرژی و میزان قند خون را به‌طور خطرناکی بالا و پایین می‌کنند. به این معنا که یکی ‌دو ساعت حسابی پرانرژی می‌شوید، اما ناگهان سطح انرژی پایین می‌آید و احساس خستگی به سراغتان می‌آید.

با مصرف مداوم این نوشیدنیها به ‌مرور احساس خستگی خواهید کرد. به‌علاوه، برای سلامتی عمومی بدن هم مضر هستند و نباید فراموش کرد که برای تأمین آب روزانه بدن نمی‌توان روی این نوشیدنیها حساب کرد. در این ‌صورت، احتمال کم آبی بدن وجود دارد که خطرناک است.

مصرف ۲-۳ لیتر آب در طول روز می‌تواند از جهات مختلف تأثیرگذار و مفید باشد. پیش ‌گرفتن این روند علاوه بر اینکه باعث افزایش انرژی و بهتر شدن اشتها می‌شود، برای کارکرد بهتر مغز هم مفید است. مصرف مداوم آب کافی در طول روز و محدود کردن استفاده از نوشیدنیهای گازدار و نظایر آن راهکار دیگری است برای اینکه سریعتر یاد بگیریم و بیشتر به یاد آوریم.

براساسِ نتایج یکی از تحقیقاتی که دراین‌خصوص صورت گرفته مشخص شد، دانش‌آموزانی که آب کافی در طول روز مصرف می‌کردند، در مقایسه با سایرین، بهتر به سؤالهای امتحانی پاسخ می‌دادند.

جمع‌بندی

برای عملی ‌کردن آنچه گفته شد به زحمت و کار چندان زیاد نیاز نیست و با یک یا دو تغییر کوچک در عادات روزمره می‌توان این کار را انجام داد. مطمئن باشید نتیجه کار ارزش وقت‌ گذاشتن را دارد.

وقتی سریعتر یاد بگیرید و حافظه شما تقویت شود، انگیزه و اعتماد‌ به نفس بیشتری پیدا می‌کنید و امکان انجام‌دادن کارهایی که قبلا برایتان حکم رؤیاهایی دست‌نیافتنی را داشتند از همیشه محتملتر می‌شود. شاید با مهارت‌های جدیدتان بتوانید دوباره به دانشگاه برگردید و در رشته موردعلاقه تحصیل کنید. شاید بتوانید برای کسب‌ و کارِ شرکتی که همیشه به فکر راه‌اندازی‌اش بوده‌اید برنامه ریزی را شروع کنید. شاید حتی انگیزه کافی برای شروع‌ کردن کتابی را پیدا کنید که همیشه دوست داشته‌اید برای نوشتنش دست‌ به ‌قلم شوید.

اگر نگرانی از بابت سن ‌و سال را کنار بگذاریم و با استفاده از آنچه گفته شد خودمان را برای یادگیری مهارت‌های جدید آماده کنیم، قدم مهمی درجهت بهترکردن وضعیت زندگی برداشته‌ایم.

پس تردید را کنار بگذارید و به فکر جوابی برای این سؤال باشید: مهارت یا تخصصی که می‌خواهید یاد بگیرید چیست؟

منبع: lifehack.org